Κρίση & κοινωνία

Η χρηματοπιστωτική κρίση και η αβεβαιότητα και αμηχανία που προκάλεσε στη διεθνή κοινή γνώμη έδειξε ότι ο κόσμος μας σε σχέση με το παρελθόν έχει αλλάξει αρκετά. Σε μεγάλο βαθμό αρκετά πράγματα που συμβαίνουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά επηρεάζουν τη ζωή και τη δράση των ανθρώπων και στο πιο απομακρυσμένο χωριό του πλανήτη.


Από την άλλη πλευρά οι Συναντήσεις- συζητήσεις που γίνονται αυτή την εποχή φαίνεται να έχουν ως σκοπό όχι μόνο τον καθορισμό του ρόλου του κράτους στην οικονομία, αλλά και τους γενικότερους κανόνες που θα συμφωνηθούν και θα αφορούν την σταθεροποίηση της οικονομίας και τον τρόπο που απo ΄δώ και πέρα θα κινηθεί ο κόσμος σε ένα φάσμα ζητημάτων που έχουν σχέση με τη γενικότερη λειτουργία της παγκόσμιας κοινωνίας, δεδομένου ότι η παγκοσμιοποίηση δεν δείχνει να αμφισβητείται. Έτσι το ερώτημα που μάλλον τίθεται είναι πως θα είναι η παγκοσμιοποίηση, ποια θα είναι η μορφή της στο μέλλον.


Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε καλύτερα το συλλογισμό μου θα αναφέρω μερικά πρόσφατα παραδείγματα. Μετά την αποδοχή του σχεδίου διάσωσης του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος οι χώρες της Ευρώπης που βρίσκονται στο g7 συνεδρίασαν με σκοπό να πάρουν μέτρα για την ευρωπαϊκή οικονομία. Στο πρώτο στάδιο των συνομιλιών δεν έφτασαν σε συμφωνία, έντονη ήταν στην αρχή και η αντίδραση της Φιλανδίας επειδή δεν προσκληθήκαν όλες οι χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης. Είναι γεγονός ότι σε ένα μεγάλο πρόβλημα που αφορά τους πολλούς δεν μπορεί οι αποφάσεις ή η ευρωπαϊκή ένωση να είναι ένωση λίγων κυριάρχων κρατών στη διαμόρφωση των γεγονότων. .


Ένα άλλο σημείο το οποίο είναι επίσης σοβαρό αλλά δεν φαίνεται να είναι αντιληπτό στους πολλούς είναι το γεγονός ότι η μεταβολή - μεταφορά κεφαλαίων σήμερα είναι τεράστια και μπορεί να κινείται προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, αυτό δείχνει ότι η διεθνής οικονομία έχει αλλάξει τον παραδοσιακό τρόπο λειτουργία της με ότι αυτό συνεπάγεται.


Τελικά χθες οι ηγέτες των 15 χωρών της ευρωζώνης ( ανήκει και η χώρα μας) στην έκτακτη σύνοδό τους αποφάσισαν συγκεκριμένα μέτρα για τη ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας.


Εν τω μεταξύ ο πρωθυπουργός του ηνωμένου βασιλείου Γκόρντον Μπράουν έκανε έκκληση προς τους ηγέτες σε ολόκληρο τον κόσμο να συνάψουν μία νέα συμφωνία τύπου «Μπρέτον Γουντς», για τον επανακαθορισμό του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού συστήματος του 21ου αιώνα.

Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ρόμπερτ Ζέλικ, από την πλευρά του δήλωσε ότι η χρηματοπιστωτική κρίση δείχνει την ανάγκη "κοινής δράσης" με στόχο "την οικοδόμηση ενός καλύτερου συστήματος για το μέλλον".


Δημιουργία μιας «δομής» που θα επιτρέπει άμεση και αποτελεσματική παρέμβαση σε περιόδους κρίσεων ζήτησε και ο Πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

"Έχουμε τοποθετήσει τον πρώτο θεμέλιο λίθο μιας νέας δημοσιονομικής τάξης," είπε η καγκελάριος της Γερμανίας κ. Άνγκελα Μέρκελ, υπογραμμίζοντας ότι τίποτα δεν θα είναι ξανά το ίδιο στον τραπεζικό τομέα.


«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι αυτός της αδράνειας», δήλωσε ο Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί.

Την ικανοποίησή του για τις αποφάσεις στις οποίες κατέληξε η σύνοδος εξέφρασε και ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής.


Απ ότι βλέπουμε με βάση τα γεγονότα στην ΕΕ οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας για τα δημοσιονομικά ελλείμματα εξαιτίας των ειδικών περιστάσεων παραπέμπονται στο μέλλον, το γεγονός ανοίγει το δρόμο για φορολογικά κίνητρα.



Δοθέντων τούτων φαίνεται ότι οι συζητήσεις - διαπραγματεύσεις για μια βαθύτερη οικονομική ολοκλήρωση η οποία θα μεταβάλει την ίδια την παραγωγική διαδικασία και η οποία θα νοείται πλέον σ' ένα διαφορετικό από αυτό που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα πλαίσιο που θα διέπεται από συμφωνημενους κανόνες έχει αρχίσει, ίσως, επανακαθοριστεί και ο ρόλος του κράτους. Πως όμως θα μπορούν κράτη όπως η Ισλανδία και η Ουγγαρία που χρεοκόπησαν και πέρασαν υπό διεθνή έλεγχο να έχουν λογο!


Με δεδομένο ότι υπάρχει διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση ή κεφαλαιακή αναδιάρθρωση κατά άλλους (1,7 τρισ. Ευρώ διέθεσε η ΕΕ για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των αγορών και να σωθούν οι τράπεζες) με άγνωστο χρονικό ορίζοντα εξόδου, για την οποία η πλειοψηφία των πολιτών δεν φέρει καμιά ευθύνη και ταυτόχρονα η πολιτική ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αντιμετωπίζει προβλήματα κύρια επειδή το ευρύ κοινό είχε αποκλειστεί από κάθε συζήτηση, η συζήτηση για τους κανόνες που θα συμφωνηθούν στην οικονομία θα πρέπει να συνδιαμορφωθούν με τη σύμφωνη γνώμη της πραγματικής κοινωνίας και αυτό επειδή είναι σίγουρο ότι η κρίση θα στερήσει στους πολλούς περιουσιακά στοιχεία και θα χαθούν πόροι που ήταν του συνόλου και προορίζονταν για το σύνολο και εν τέλη μπορεί η προσέγγιση να γίνεται μόνο με οικονομικούς όρους;