Αιχμάλωτη των οικονομικών συμφερόντων η δημοκρατία της Ευρώπης.

«Η δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα απειλεί πλέον ολόκληρη την ζώνη του ευρώ, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι η Ελλάδα μπορεί να διαχειριστεί και να χρηματοδοτήσει το χρέος της, για την ώρα οι αγορές εγείρουν αμφιβολίες για το αν η ελληνική κυβέρνηση θα το καταφέρει. Η κρίση εμπιστοσύνης που προκάλεσε η Ελλάδα θέτει σε κίνδυνο πλέον ολόκληρο το οικοδόμημα του ευρώ» τόνισε σε συνέντευξη που παραχώρησε στη Westdeutsche Allgemeine Zeitung ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Με τις δηλώσεις του εμμέσως πλην σαφώς θεωρεί αναξιόπιστη την ελληνική κυβέρνηση και δείχνει τον δρόμο για την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.

Αν τώρα προσπαθήσουμε να δούμε το πρόβλημα σε βάθος χρόνου, θα αντιληφθούμε τόσο το σκεπτικό, όσο και τα πραγματικά κίνητρα των δηλώσεων του Γερμανού υπουργού οικονομικών.

Στα νεότερα χρόνια, η νομισματική ένωση της Ευρώπης, παρά τις αντιρρήσεις που εκδηλωθήκαν για την συνθήκη του Μάαστριχτ, σχεδιάστηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις που έθεσε το γερμανικό οικονομικό κατεστημένο. Στην βάση αυτή η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα έχει ως κύρια αποστολή να κρατά τον πληθωρισμό υπό έλεγχο ανεξαρτήτου κόστους για τα αδύναμα κράτη μέλη.

Το γεγονός σε συνδυασμό με την χρόνια αδυναμία της εε να οδηγήσει σε πραγματική σύγκλιση όλα τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ παράγει μεταβιβάσιμα προβλήματα που απειλούν με διάρρηξη την κοινωνικό ιστό ολόκληρης της ένωσης.

Στην παραγωγή αστάθειας συνέβαλε αποφασιστικά και η ξαφνική και μεγάλης έκτασης διεύρυνση της εε. Ο αριθμός των κρατών μελλών της εε διπλασιάστηκε μέσα σε μια δεκαετία αν και οι κανόνες είχαν θεσπιστεί για μια μικρότερη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο νέος τρόπος λειτουργίας εξυπηρέτησε κυρίως τα οικονομικά συμφέροντα της Γερμανίας καθώς τα περισσότερα νεοεισερχόμενα κράτη με περίπου 100 εκατ καταναλωτές είχαν οικονομικούς και εμπορικούς δεσμούς με την Γερμανία. Ωστόσο, το «σοκ» του διπλασιασμού και το κόστος της διεύρυνσης αφορούσε το σύνολο των κρατών μελλών της εε.

Στην ίδια περίπου κατεύθυνση κινείται και το «σύμφωνο για το ευρώ» που στην Ελλάδα υιοθετήθηκε με την ονομασία μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα. Πρόκειται ουσιαστικά για το σχέδιο της Γερμανίας που θέλει σκληρά μέτρα και απόλυτο έλεγχο στις εθνικές οικονομικές πολιτικές, άρση των φραγών του εμπορίου με τρίτες χώρες, κ.α.

Βέβαια, τα όσα προβλέπονται σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν, δεν θα αντέξει η κοινωνία, γεγονός που δημιουργεί πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα και, έχει ολέθριο οικονομικό και πολιτικό αντίκτυπο σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η αλήθεια εδώ είναι ότι η Γερμανία χρησιμοποιεί την πολιτική της ισχύ για να εκμεταλλευτεί για ίδιο όφελος την θεσμική αδυναμία των κρατών μελλών να υιοθετήσουν ανεξάρτητες νομισματικές πολιτικές ώστε να υπερπηδήσουν τα φαινόμενα κρίσης και κάμψης, που ως επί το πλείστον είναι αποτέλεσμα της θεσμικής αδυναμίας της εε να προωθήσει χρηματοοικονομικούς πόρους στην πραγματική οικονομία των πληττόμενων από την κρίση χρέους κρατών μελλών της εε.

Η διαμορφωθείσα κατάσταση στην Ευρώπη ως αποτέλεσμα των διαφορετικών αντιλήψεων που έχουν οι μείζονες δυνάμεις για το μεγάλο διεθνές χρέος και το πρόβλημα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής αστάθειας οδηγούν σε οικονομική ομηρία ολόκληρα κράτη και πυροδοτηθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις με σοβαρές επιπτώσεις των οποίων οι συνέπειες είναι αδύνατο να προβλεφθούν. Σε αυτό το τοπίο η ελληνική κυβέρνηση αδυνατεί να παρέμβει δημιουργικά στις εξελίξεις εξαιτίας δικών της σφαλμάτων. Σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα συνεχώς προτάσσει την υπακοή της στα κεντρικά όργανα, σα να μην υπάρχει άλλος τρόπος να εξασφαλίσουμε τις δανειακές μας ανάγκες.

Μια λύση για να μπορέσει η Ευρώπη να αλλάξει κατεύθυνση, καθώς πολύ σύντομα το σύμφωνο για το ευρώ θα αποτύχει, θα ήταν η δημιουργία μιας νέας χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής στα μέτρα των πραγματικών αναγκών των χωρών μελλών προκειμένου έτσι να αντιμετωπιστούν τα πολιτικά και οικονομικά αδιέξοδα που παράγουν τα εκβιαστικά διλλήματα της εποχής.

Με δεδομένα τα προβλήματα δημοσίου χρέους στις ΗΠΑ κρίνεται απαραίτητο οι Ευρωπαίοι πολιτικοί να βγάλουν το πρόβλημα από την συντεχνιακή λογική και την δογματική θεώρηση που αποκλείει τις εναλλακτικές απαντήσεις μόνο και μόνο για να εξυπηρετηθούν τα διάφορα χρηματοοικονομικά συμφέροντα. Οι σκόπιμες προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση και οι ενστικτώδεις αντιδράσεις απέναντι στους “άλλους” θα καταστήσουν την “ρυθμισμένη συμβίωση” πόλεμο συμφερόντων που αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει σε συνολικό «κάψιμο» την παγκόσμια οικονομία.