Όταν ξεκίνησε η οικονομική κρίση, σε παγκόσμιο επίπεδο, ήταν σχεδόν σίγουρο ότι θα επιφέρει τεράστια κοινωνική αναστάτωση σε πολλά μέρη του κόσμου και σημαντικές μεταβολές στα πολιτικά συστήματα χωρών που από άποψη οργανωτικής δοµής και ευρύτερης λειτουργίας ήταν προβληματικά.
Κατά γενική ομολογία η Ελλάδα ήταν μια χώρα που είχε πολλά και πολύπλοκα προβλήματα άλυτα. Σε έκθεσή της η Διεθνής Διαφάνεια, πριν το 2004 ακόμη, μας είχε κατατάξει στην 49η θέση μεταξύ 179 κρατών στο δείκτη διαφθοράς [στην εε ήμασταν στις τελευταίες θέσεις] και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η Ελλάδα "ανέχεται την διαφθορά όταν δεν την τροφοδοτεί".
Σύμφωνα με στοιχεία που είχαν δει το φως της δημοσιότητας το ύψος της μέσης δωροδοκίας[μίζας] στο δημόσιο τομέα ξεπερνούσε τα 1.313 ευρώ, ενώ στον ιδιωτικό τομέα έφθασε τα 1.554 ευρώ, όταν ο μέσος μισθός στη χώρα μας δεν ξεπερνά τα 800 ευρώ. Ως οι πιο διεφθαρμένοι είχαν χαρακτηριστεί αρκετοί από τους θεσμούς της δημόσιας διοίκησης.
Οι λόγοι αυτοί είχαν κάνει την οργάνωση Transparency International να χαρακτηρίσει την κατάσταση «ιδιαίτερα ανησυχητική» .
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι το πρόβλημα της διαφθοράς στην Ελλάδα αφορούσε το πολιτικό σύστημα και τους «έχοντες και κατέχοντες».Αν σε αυτά προσθέσουμε τον ανταγωνισμό για τον έλεγχο της εξουσίας και την χειραγώγηση του πληθυσμού σε σχέση με τη διαμόρφωση την πολιτικής συμπεριφοράς μέσω της νομιμοποίησης και ανάπτυξης των πελατειακών σχέσεων για το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο, τότε εύκολα μπορούμε να πούμε ότι ως κοινωνία κινούμασταν στα όρια της κατάρρευσης. Αυτοί ήταν και κάποιοι από τους βασικότερους λόγους που η ελληνική κοινωνία δεν έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στον Κ. Καραμανλή που έδωσε σαφές στίγμα για την υφιστάμενη κατάσταση αναγνωρίζοντας τα προβλήματα στην οικονομία και γενικότερα όταν προεκλογικά μιλούσε για πάγωμα μισθών- συντάξεων, τιθάσευση της φοροδιαφυγής, κ.α, κανένας δεν ήθελε να ξεβολευτεί και οι «άθλιοι» είχαν εξεγερθεί, απέχοντας.
Παράλληλα, οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην Ελλάδα και τον κόσμο μετά την κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers, το Σεπτέμβριο του 2008, λειτούργησαν αποσταθεροποιητικά και για το εύρωστο κατά τα άλλα ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Οι διεθνείς εξελίξεις, τα προβλήματα που πρόσθετε στην ελληνική κοινωνία η χρηματοπιστωτική κρίση και η αδυναμία του πολιτικού συστήματος να ξεπεράσει τα προβλήματα που το ίδιο είχε δημιουργήσει ή δημιουργούσε έφεραν σε αρκετά δύσκολη θέση την πολιτικοοικονομική ελίτ και τα δίκτυα πατρωνίας ανά την χώρα, βρέθηκαν ‘να παίζουν’ με την πλάτη στον τοίχο.
Η αμφισβήτηση του πολιτικού συστήματος έγινε ιδιαίτερα ορατή, κυρίως μέσω της αποχής, σε όλες τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις. Για παράδειγμα, το πασοκ το 2004 με 3. 002.531 κέρδισε 116 έδρες, ενώ το 2009 με 3.012. 373 , δλδη με 9.842 περισσότερους ψήφους κέρδισε 160 έδρες εξασφαλίζοντας έτσι την πλειοψηφία που του έδωσε το δικαίωμα να περάσει στη βουλή τα σκληρά μέτρα λιτότητας. Εδώ αξίζει να γνωρίζουμε ότι στις τελευταίες εκλογές, [πολύ κακώς, κάκιστα κατά τη γνώμη μου], δεν πήγαν να ψηφίσουν 2.888.906 ψηφοφόροι!.
Με την ανάληψη της διακυβέρνησης, έστω και με τον τρόπο αυτό, από το πασοκ, η κρίση του πολιτικού συστήματος, μέσω της κρίσης του χρέους, μετατοπίστηκε στην κοινωνία. Το σύνολο των πολιτών που αντιδρούσαν, ξαφνικά, από κατήγοροι έγιναν κατηγορούμενοι.
«Μαζί τα φάγαμε» είπε πρόσφατα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θ. Πάγκαλος, βάζοντας στο «ίδιο τσουβάλι» το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, δήλωση που ήταν στο ίδιο μήκος κύματος με τις δηλώσεις Παπανδρέου στο εξ ωτερικό «κυβερνάω μια διεφθαρμένη χώρα».
Λέγοντας ο κ. Παπανδρέου «κυβερνάω μια διεφθαρμένη χώρα» απόενοχοποιούσε το πολιτικό σύστημα του όποιου και ο ίδιος είναι μέρος, φορτώνοντας έτσι το βάρος των προβλημάτων που δημιουργούσε η κρίση, [μια κρίση που ως ένα βαθμό είναι και αποτέλεσμα της διαφθοράς], στο σύνολο της κοινωνίας.
Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι, η κυβέρνηση, γνωρίζοντας ότι η ο τρόπος λειτουργίας του πολιτικού συστήματος ήταν προβληματικός και κατά συνέπεια κινδύνευε να καταρρεύσει ολοκληρωτικά, προτίμησε να μαζικοποιήσει την κρίση προκειμένου να γλυτώσει με μικρές απώλειες το πολιτικό σύστημα. Αν τώρα όλα αυτά που έγιναν μείωσαν τη διαπραγματευτική δύναμη της χώρας σε όλα τα διεθνή fora και μας έκαναν « γκέτο φτώχειας» στο χώρο της Ενωμένης Ευρώπης λίγη σημασία έχει... όταν «λεφτά υπάρχουνε» για όσους τα απόκτησαν μέσω της διαφθοράς, κ.α.